Zwróćcie uwagę na internetowe rozgłośnie. To ich czas. Gdy jedni utyskują na kryzys mediów, inni upatruje w tym szans dla siebie. Mamy więc wysyp rozgłośni i podcastów. Sieć pomieści nieskończenie wiele. Ucho ma swoje ograniczenia. Zegar też. Nie sposób być na bieżąco. Co zasługuje na uwagę? Radio Kapitał – debiutowało na długo przed pandemią, więc okrzepło. Solidna ramówka: pełen przekrój muzycznych nurtów, mikro-zjawisk oraz odchyłów od mainstreamu. Audycji mrowie. Z anteny trafiają na Mixclouda, co jest zabiegiem słusznym z punktu widzenia twórców, zainteresowanych propagacją, lecz frustrującym dla słuchającego: subskrybujesz kanał i masz wrażenie ogromnych zaległości, których nie sposób nadrobić.

Stażem dłuższym może się pochwalić Halo Radio, pozycjonujące się jako “medium obywatelskie”. Na antenie króluje publicystyka i więcej tu znanych nazwisk. Tak odnalazłem Romana Kurkiewicza, który na parę miesięcy zniknął mi z widoku. Za Halo Radio stoi rozpolitykowany Jakub Wątły, przez dekadę związany z Superstacją. Kto kolejny? W tym zestawie nie zabraknie Radiospacji Pawła Sito – “nadają z domu”. Nazwa wskazuje kierunek i inspirację: to ukłon w stronę przeszłości, dawnej świetności i upodobań. Słuchając w przelocie natknąłem się przede wszystkim na techno i rave’owe klimaty. Dorzucam do tego zestawienie najbardziej gładkie i hip hopowe newonce.radio z Piotrem Kędzierskim i Kubą Wojewódzkim plus sportowe weszlo.pl z kozackim “Stan futbolu”. Z ciekawością będą obserwować poczynania ekipy zebranej przez Magdę Jethon pod szyldem “Ratujmy Trójkę” sp. z o.o. W tym przypadku ewidentnie chodzi o ratowanie nazwisk i dorobku niż tworzenie czegoś nowego od podstaw.

Z polskimi podcastami jest kłopot, więc sobie odpuszczam. Wg szacunków mamy ich ok. 2000. Spore zamieszanie panuje wokół kwestii mierzenia słuchalności oraz narzędzi dystrybucji. Czy podcastem jest cykl na YouTubie, a może tylko to, co trafia na Spotify, Anchor.fm albo Spreakera i podobne podcastowe platformy? Dowolność i rozgardiasz sprawia wrażenie, że mamy pole do popisu i możemy się w podcastera zabawić, wstrzelić w oczekiwania słuchaczy z czymś wyjątkowym. Owszem, kusząca wizja, ale można też polec, trwoniąc energię, czas i kasę. Hosting, sprzęt do nagrywania – to wszystko kosztuje, a nie wiadomo, jak na podcastach wprost zarabiać, nie prosząc, po prostu, o datki. Jeśli robienie podcastów ma być zabawę, ok. Ale nie da się z tego opłacić bieżących rachunków.

Cenię nisze i enklawy. Dzieją się tam rzeczy arcyciekawe. Zanim mainstream coś zauważy, to “coś” wcześniej buzuje poukrywane na marginaliach. Wrocławski label Outlines Pawła Paide Dunajko wydaje kasety z muzyką szczególną, np. związaną z kulturą footwork. Czym ten nurt jest, to osobny temat. Ostatnia pozycja w ofercie Outlines to wybór dwóch utworów dźwiękowej artystki okachiho, uzupełniony o grafikę Iwony Jarosz. Minimalistyczna praca nawiązuje do słynnych linii rytmicznych Wacława Szpakowskiego. To przywołanie pionierskiej postaci wrocławskiego awangardzisty jest gestem znaczącym. Wszystko się zgadza, w każdym dźwięku i plastycznym szczególe. Tworzy spójną całość.

Share Prysznic

Przyszła mi do głowy myśl, by odwiedzić z aparatem fotograficznym biurowce. Powstało ich we Wrocławiu dziesiątki. Niektóre są w budowie, i ta budowa z rozpędu trwa, choć widoki na przyszłość są marne. Chciałoby się zajrzeć do nich teraz, kiedy opustoszały lub opustoszeją na dobre. Gospodarka się zwija, kurczy. Przybędzie pustych przestrzeni współtworząc krajobraz po pandemii. Co się z nimi stanie, jeśli zabraknie pieniędzy na ich wynajęcie, demontaż lub przekształcenie? Zostaną zaadoptowane do innych celów. Jakich ? Np. na szklarnie z uprawami hydroponicznymi? Np. tam, gdzie jeszcze ulokowane są biura Nokii?

Kategorie:kultura, media, muzyka, osobiste, Wrocław

Przede wszystkim chrońmy artystę przed samym sobą

andrzej jóźwik

Posted on 15 Maj 2020

Jeśli sąsiad, który w sobotnie ranki zwykł przed domem pucować samochód, a w niedzielne popołudnia z piwkiem grillować, nagle goli głowę i zachęca cię do czytania Osho (przykładowo), to mamy do czynienia z metamorfozą, która może niepokoić. Warto się upewnić, co się za tym kryje, taktownie zagadując jego bliskich, czy wszystko jest ok. Wszak chodzi o sąsiada. Oczywiście ironizuję. Gdy oglądasz artystę informującego w necie lub na falach eteru, o osobistej głębokiej przemianie, możesz być spokojny, że w najmniejszym stopniu to personalne tąpnięcie tobie nie zagraża. Nic dla ciebie nie musi znaczyć. Do niczego nie zmusza i niczego nie perswaduje. Co najwyżej, oznacza że artysta coś nowego wydaje lub szykuje się do – jakże często – cyklicznego powrotu. Marzy mu się revival. Brzmi to brutalnie, więc doprecyzowuję: artysta naprawdę może doświadczać przemiany i być w potrzebie to oznajmić. Zresztą, zazwyczaj jest tak, że wszystko, co artysta tworzy jest znaczące i godne uwagi. Inaczej by tego artysta nie ogłaszał. Oczywiście są też kreatorzy, którzy twórczość traktują prywatnie i są względem potencjalnych odbiorców wstrzemięźliwi. Cisi i hermetyczni. Nie wchodzą w pole naszego widzenia. Jeśli jednak masz za sąsiada i za przyjaciela artystę, który ma sporo do oznajmienia światu, to znaczy oznajmienia w pierwszej kolejności tobie, to sprawy się poważniej komplikują. Będzie na pewno ciekawie.

***

Artysta bywa ekscentryczny, co nie ma większego znaczenia. Ale oryginalność, która jest kwestią kontekstu, pomaga, więc często wychodzi na plan pierwszy. Artysta musi być odważny i szczery wobec siebie. Liczą się talenty, personalne skazy i skrywane słabości. Znaczenie mają techniki i nabyte doświadczenie. To wszystko w twórczości rezonuje. Im lepszy twórca, tym większy kunszt i siła rażenie, co wcale nie jest takie oczywiste. Odbiorcy mogą się bowiem na artyście nie poznać. Potrzeba czasu.

***

Artystę trzeba chronić przed samym sobą, gdy poświęca się sprawom ekscentrycznym, dziwnym, skrajnym, lecz z założenia nieartystycznym.
Ktoś więc powinien uchronić Edytę Górniak i Leszka Możdżera przed ambasadorowaniem antyszczepionkowcom. Im pomogli, dodając paliwa, siebie – w wielu oczach – pogrążyli. Trudno jest oddzielić artystę od dzieła i od tego, co mówi. A tu chodzi o brednie.
Nie wiem, czy chcę angażować się w przeżywanie świat wyobraźni Leszka Możdżera, bo choć znajduję w nim coś dla siebie, sporo budzi we mnie konsternację. Więc gdy go słucham, ta konsternacja się nasila, aż zaczynam się martwić. Nie o siebie.

***

Napisałem ten tekst po lekturze felietonu Leszka Możdżera w „Jazz Forum”. Nie chcę więcej takich rzeczy czytać.

Kategorie:Bez kategorii

Oświecony jak Edyta Górniak u Roli

andrzej jóźwik

Posted on 9 Maj 2020

Edyta Górniak odwiedziła wczoraj Marcina Rolę. Tego od serwisu odreal24. Obejrzałem. Ktoś skomentował na kanale: piękny wywiad.

Faktycznie, pani Edyta jest osobą miłą, ciepłą. Posługuje się ładną polszczyzną. Mówi z przekonaniem, nienachalnie i asekuracyjnie do momentu, w którym odpala bombę.

Ogólnie dostajemy wywiad grzeczny (nierolowaty), elegancki w formie, w którym roi się od półprawd, banałów. Jest też ukłon – pełen aprobaty – wobec wyznawców fringe’owych teorii o spiskach, globalnych rządach i ataku na wolność.

O ile się nie mylę, Edyta Górniak nie zaśpiewała nigdy o tym piosenki, ale widać, że te tematy leżą jej na sercu.

Będę złośliwy, nie dam linku, znajdziecie sami. Tu wyimek z godzinnego wywiadu. Wątek o pandemii i strachu jest najciekawszy.

Marcin Rola: Kto za tym stoi. Kto to zaplanował? I dlaczego?
Edyta Górniak: Globaliści.
Marcin: Hmm
Edyta: Dlaczego? Wiecie państwo, na tej antenie można powiedzieć wszystko. Ale nie chcę powiedzieć wszystkiego, żeby nie pogrążyć ludzi w większym smutku. Wyselekcjonowałam sobie te wszystkie informacje, w które się wczytywałam, które usłyszałem u państwa na antenie. Szkoda, że niektóre linki znikają, bo tam jest dużo fajnych rzeczy.
Marcin: No niestety.
Edyta: …rzeczy ciekawych, mądrych. Bardzo budujących
Marcin: Co ciekawe, po angielsku nie znikają, tylko te po polsku.
Edyta: 😊
Marcin: Ewidentnie komuś zależy żeby Polacy za bardzo nie wiedzieli o co chodzi.
Edyta: Na pewno ludzie świadomi, proszę państwa, są zagrożeniem dla liderów światowych, a nieświadomi… lepiej mieć taką masę, która potulnie wykona polecania. I takimi ludźmi jest łatwiej – nie chcę powiedzieć – sterować, dyktować im warunki życia….
Marcin: Ale to widzimy, ludzie są zaprogramowani. Weź pigułkę, weź maseczkę. Nie odzywaj się…

itd…

Spoiler: Edyta Górniak: „dopóki żyję nie dam się zaszczepić. Nie pozwolę sobie wszczepić tego, czego nie znam.”

Cóż, jeśli ktoś nie będzie żył, to na pewno się nie zaszczepi.

Co do rzeczy, „których się nie zna”. Nie mam pojęcia o wielu kwestiach, jak np. działa światłowód lub chemioterapia, telefon komórkowy lub wi-fi. To dla mnie magia. Ale są tacy, którzy poświęcili czas i energię, by te zagadnienia zgłębiać w trybie, że tak powiem „zawodowym”. To znaczy: tak jak Edyta Górniak jest gwiazdą i wspaniale śpiewa, tak oni dorobili się tytułów naukowych z konkretnych dziedzin. Dzięki specjalistom żyję w lepszych czasach niż przodkowie, mieszkający w domach bez prądu, wodociągów, narażeni na śmierć z powodu bakteryjnego zakażenia lub zapalenia wyrostka robaczkowego.

Kategorie:media, osobiste, rozmowa, społeczeństwo

Dżungla: odebrała apetyt i trochę zmieniła świat na lepsze

andrzej jóźwik

Posted on 2 Maj 2020

Dwudziestosześcioletni Upton Sinclair przez siedem tygodni włóczy się po ubojniach i masarniach, by opisać panujące w nich warunki i zdemaskować bezwzględnych właścicieli zakładów mięsnych w Chicago. Tak powstała „The Jungle„, wydana w całości w 1906 roku. Książka przeorała świadomość Amerykanów. Dosłownie popsuła im apetyt. Apetyt na kiełbasę, pasztety, parówki, szynkę. Nie o takim efekcie myślał Sinclair siadając do pisania powieści. Jako zadeklarowany socjalista zamierzał zwrócić uwagę na nieludzkie warunki pracy, wyzysk oraz idące za tym upodlenie i demoralizację ludzi. Jednak to wątki pokazujący brud i sposób, w jaki zabijano zwierzęta i przetwarzano mięso, wstrząsnęły opinią publiczną. Powieść jako pierwszy, w odcinkach, publikował w 1905 roku lewicowy magazyn „Appeal to Reason”.

Prezydent Theodor Roosevelt poruszony lekturą, nakazał przeprowadzić dochodzenie, szczerze powątpiewając w wiarygodność opisanych sytuacji. Choć właściciele chicagowskich zakładów zostali uprzedzeni o planowanej inspekcji – mieli trzy tygodnie na zaprowadzenie porządków – raport komisji był dla nich druzgoczący. Warunki, jaki panowały w chicagowskich rzeźniach i masarniach urągały wszelkim zasadom. Sinclair pisał o mielonych szczurach, gnijącym mięsie, odchodach. Nie mijał się z prawdą.
Szybko, bo w tym samym roku, w którym ukazuje się książka (1906), władze federalne zatwierdzają Federal Meat Inspection Act (FMIA), zbiór przepisów mający na celu przestrzeganie zasad sanitarnych przez przemysł mięsny. Prezydent podpisuje opracowany przez kongres pionierski dokument Pure Food and Drug Act. Staje się fundamentem dla istniejącej do dzisiaj federalnej Agencji Żywności i Leków (Food and Drug Agency). W 1906 roku ustalono m.in. kary za fałszowanie opisów produktów i wprowadzanie w błąd konsumentów. Nakazano producentom żywności i leków podawania na etykietach nazw składników oraz oznaczanie tych substancji, które powodują uzależnienia. Federalne laboratoria rozpoczynają testy oceniające wpływ chemicznych konserwantów na zdrowie. Warto wiedzieć, że owych czasach używano do tego celu np. boraksu i formaldehydu. Czytelnicy gazet ekscytują się badaniami dr. Harvey’a W. Wileya. Główny chemik federalnego Bureau of Chemistry na gronie ochotników obserwował skutki spożywania produktów zawierających konserwanty. Prasa nazwała ich „The Poison Squad”.Wszystko to dzieje się w związku lub za bezpośrednią przyczyną powieści, której akcja rozgrywa się w chicagowskich rzeźniach.

Jak wspomniałem, nie do końca o taką zmianę chodziło Uptonowi Sinclair’owi. Początek XX wieku w Stanach to czas przemian, które mają złagodzić społeczne koszty gwałtownej industrializacji i chaotycznego rozwoju miast. Na tej fali Sinclair chciał uchwycić i opisać życia migrantów, żyjących w skrajnej nędzy. Wstrząsnąć czytelnikiem tak, by wsparli progresywne idee.

Upton Sinclair konstatuje z żalem w zapiskach, że chciał poruszyć ludzkie serce, a dotknął żołądka. Na podstawie książki nakręcono w 1914 roku niemy film o tym samym tytule. Nic nie wiadomo, by zachowała się choćby jedna kopia. Powieść jest natomiast dostępna w otwartych zbiorach publicznych w wielu krajach.

„The Jungle”, opowiadając o losach litewskiego migranta, miała jak w soczewce skupiać i eksponować społeczne bolączki, które dotykały robotniczych mas. Z racji drastycznych opisów powieść była cenzurowana. Autor wplótł w narrację opisy śmierci robotników ginących np. w kotłach do mielenia mięsa. W ogóle życie głównego bohatera, Jurgisa Rudkusa, to ciąg katusz. Jego dziecko topi się w ulicznym błocie. Ktoś bliski umiera po spożyciu zatrutego posiłku. Ojciec Jurgisa ginie podczas pracy w rzeźni. On też ulega wypadkowi. Inna postać kończy zjedzona przez szczury. By przetrwać, kobiety są zmuszone do prostytucji, a sam Jurgis stacza się na dno. Włóczy się po Stanach jako hobo, imając dorywczych zajęć i pijąc na umór.
Książka ma coś z socjalistycznej agitki, bo w końcu Rudkus spotyka na swojej drodze lewicowych aktywistów. To oni, ponownie zaszczepiając w nim utracony sens i wiarę w ludzi, wyprowadzają go na życiową prostą.

Prezydent Theodor Roosevelt miał o książce jak najgorsze zdanie. Opisy nędzy i upadku uważał za literacki wymysł. Resztę treści za socjalistyczne bajdurzenie. Nie zignorował jednak społecznego wrzenia, które powieść wywołała – nakazał sprawdzić warunki pracy w zakładach mięsnych w Chicago. Dobrego zdania o „The Jungle” był natomiast Jack London. Winston Churchill wypowiadał się o książce też z uznaniem.

Sinclair próbował bez większych sukcesów sprawdzić się w polityce, aspirując do różnych urzędów i stanowisk. Z ramienia Partii Demokratycznej walczył m.in. o fotel gubernatora Kalifornii. Popularność i marka wpływowego dziennikarza nie zapewniły mu zwycięstwa. Przez oponentów był dyskredytowany jako komunista. Z kolei amerykańscy i sowieccy komuniści uważali go za kapitalistę. Dziś mówi się o nim jako jednym z pierwszym amerykańskich demokratycznych socjalistów. Tak pewnie sam się by sytuował i chciał być postrzegany.
Przez dłuższą cześć życia był wegetarianinem, ale nie znalazłem w jego biogramie wątków sugerującym, by miało to bezpośredni związek z jego doświadczeniami wyniesionymi z pracy nad „The Jungle”. Pisał później sporo o dobroczynnym wpływie prostej diety opartej na warzywach i orzechach oraz o korzyściach wynikających z leczniczych głodówek.

Natknąłem się na „The Jungle” i Sinclaira przypadkiem, czytając artykuł w The Guardian o fatalnych warunkach pracy panujących w ubojniach drobiu należących do koncernu Tyson. W zakładach zmarło na koronawirusa ponad 20 osób, ponad 5000 tysięcy zachorowało. Pracownicy, rekrutujący się głównie spośród migrantów, narzekają na rygor, brak środków ochrony osobistej i nieprzestrzeganie zasad sanitarnych. Koncern zarzuty odpiera.

Co rusz, na świecie, demaskowane są praktyki niehumanitarnego traktowania zwierząt, celowych zaniedbań przy wytwarzaniu żywności, nieszanowania pracowników. To wszystko jest w zaskakująco sposób powiązane. I powinno być także – dla jasności – osadzone w szerszym kontekście.

Zmiana społeczna nie dokonuje się punktowo, a jeśli nawet punktem jest, to na linii – biegnącej wstecz i zarazem wytyczanej do przodu. Tak widzę „The Jungle”. Powieść pojawiła się określonym momencie, wywołała rezonans, nie do końca taki jakiego oczekiwał autor, ale dokonała się zmiana, od której nie można abstrahować. Do której warto nawiązać. Każde działania na rzecz większego dobra, musi się odnosić do przykładów z przeszłości. Osiągamy wówczas poczucie, że mamy do czynienia z procesem, a nie ciągiem oderwanych i nieuwarunkowanych sukcesów i porażek. Historia istnieje i przemawia do nas, jeśli potrafimy ją przedstawić tylko jako opowieść i tylko taka ma wpływ na rzeczywistość.

Może potrzebujemy więcej Sinclairów? Ten dziennikarz był związanych z określonym środowiskiem, wrażliwym społecznie i nastawionym do rzeczywistości wizjonersko. Nie działał w odosobnieniu, choć tak wydawać by się mogło – przecież mówimy o książce, owocu indywidualnej pracy i determinacji. Ale Sinclair był uczestnikiem głębokiej progresywnej zmiany, która przeorała stosunki i realia Ameryki przełomu wieków. Wierzył, że pisanie wywiera pozytywny wpływ. Był muckrakerem, a więc jednym z tych dziennikarzy i społecznych aktywistów, którzy skupiali się na demaskowaniu wadliwie działających instytucji, piętnowaniu przekupnych polityków. Długo nie mógł znaleźć wydawcy dla „The Jungle” Redaktor wydawnictwa Macmillan sugerował szefom, że powieść powstała nie z empatii do prostych ludzi, lecz z nienawiści do nich i dlatego propozycję wydania powieści należy odrzucić.

Jestem wegetarianinem od ponad 20 lat. Przez dłuższe okresy w roku przestrzegam diety wegańskiej, a utwierdziła mnie w słuszności tego wyboru wizyta w rzeźni. To traumatyczne doświadczenie. Poczucie, że zwierzętom – na przemysłową skalę – dzieje się niewybaczalna krzywda, nie prowadzi jednak do krytykowania i pogardzania ludźmi, którzy w tych miejscach pracują. Sinclair miał zrozumienie dla naszych ograniczeń: „It is difficult to get a man to understand something, when his salary depends upon his not understanding it”

Jeśli chce się dbać o prawa zwierząt, trzeba dbać o ludzi i rozumieć także tych, którzy z własnego wyboru lub konieczności w tym rzeźniach pracują. Może inicjując zmiany – na lepsze – w jednym miejscu, wywoła się zmianę w innych obszarach. Tak było w przypadku „The Jungle”.

Kategorie:historia, kultura, media, trendy

Mam poglądy i nie zawaham się ich użyć

andrzej jóźwik

Posted on 22 kwietnia 2020

Z wyrażaniem poglądów, i ich obroną, wiąże prawo do zmiany poglądów. Niby oczywistość, ale wypierana – że można zmienić zdanie, otwarcie przyznać komuś rację lub nagle dojść do odmiennych konkluzji. To wyparcie dotyczy wielu osób z prawicy i lewicy. Liberałów, konfederatów. Generalnie, ortodoksów różnych kolorów. Publicyści i literaci są jednak środowiskiem szczególnym. Zwłaszcza ci, piszący dla mas. Rafał Ziemkiewicz i podobne mu – z temperamentu – osoby, po drugiej stronie barykady np. Tomasz Lis plus parę mocno lewicujących autorów. Odgrywają ideowe role, sięgając po te same tezy i argumenty. Napisali w social mediach już tyle, że właściwie mogą nie podchodzić do komputerów; algorytm ponownie wrzucałby te same tweety i posty, zmieniając datę lub adresatów, by uniknąć monotonii.

Ceniony publicysta, udzielający się w social mediach, gromadzi wokół siebie tzw. obserwatorów, followersów. To relacja jest trochę romantyczna. Stoją za nią, oczywiście, zaangażowanie, emocje, ciekawość, wspólnota poglądów, intelekt. Liczba odbiorców bywa postrzegana jako dowód na słuszność obranej linii. To łechce próżność, syci ego. To ludzkie.

Sęk w tym, że czytelnicy, obserwatorzy, followersi nie pozwolą zbyt łatwo zejść piszącemu ze stanowiska: dopominają się reakcji, komentują, sugerują oponentów, podrzucają argumenty. Dochodzi do tego komponent tak ważny jak zaufanie. A zaufanie jest tylko wtedy, gdy mowa jest o relacji. Między piszącym i czytającym, który w przypadku publicystyki politycznej jest bardziej orędownikiem określonych idei, zawiązuję się rodzaj kontraktu. Nie jest to jednostronny związek, w którym dominuje autor. Autor ma obowiązki. Jeśli zebrało się plemię, to trzeba mu służyć. Bez plemienia jest się nikim. W tym wszystkim trzeba uwzględnić element kalkulacji po stronie piszącego, że tworząc plemię lub wokół niego odprawiając publicystyczne harce, tworzy się podstawy publicystycznego bytu. Że bez troski o ten fundament nie ma sensu włożony wysiłek. Nie można pozwolić sobie wobec plemienia na wahania i dzielenie się wątpliwościami, bo plemię to często wyznawcy, a oni oczekują jednoznaczności i wyrazistości.

Social media strybalizowały przestrzeń publiczną. Mamy plemiona i enklawy, między nimi wije się fosa. Na teren wroga zapuszczają się głównie harcownicy. Do emisariuszy się strzela. Przeciwnika można zmiażdżyć, zaorać, zmasakrować, o-memić, czyli potraktować memem lub ciętą ripostą.

Czy istnieje miejsce, w którym, na określonych i przestrzeganych warunkach, może dojść do wymiany myśli i poglądów, na którym zwaśnione strony mogą się konfrontować? Mediami elektronicznymi, z telewizją na czele, od dekad rządzi reguła spektaklu, widowiska. Radio utraciło magię i moc, a próby reanimowania tego formatu za pomocą podcastów w polskich realiach idą opornie. To ciągle dla większości ciekawostka. (Na marginesie, wpadł mi do głowy w związku z tym pomysł podcastu, łączącego rozmowę z konsumpcją wódki. Podcast, który trwa tyle, co wypicie flaszki. To jest – ironizuję – jakiś pomysł: pollitra.pl.)

Pozostaje przestrzeń uniwersytet. Tu rzadziej można sobie skoczyć do gardeł, choć moment, w którym na uniwersytecki wykład Zygmunta Baumana wkroczyła buzująca emocjami grupa kibiców pokazuje, że z tym przestrzeganiem uniwersalnych reguł bywa różnie.

Wyrażanie poglądów nie ma sensu, jeśli wykluczamy w trakcie rozmowy możliwość ich zmiany. Dzielenie się opinią powinno być zaproszeniem do dyskusji, a nie atakiem lub heroiczną obroną. Modyfikacja poglądów możne mieć miejsce nie tylko dlatego, że ktoś nas przekonał do swoich racji, wykazując się większą wiedzą i biegłością w jej wyrażaniu. Zmienić poglądy można także dlatego – i to jest cenne – że pozostawiamy sobie możliwość wątpienia i sceptycyzmu, także wobec własnych mniemań i opinii. Mając sceptycyzm za oparcie, nie musimy czegoś zażarcie bronić, dotknięci do żywego, że ktoś złapał nas na błędzie, przeinaczeniu. Nie ważne jest jaki za nami stoi obóz i czyich racji musimy bronić. Oferujemy sobie wolność. Leszek Kołakowski ciekawie pisał o niekonsekwencji i bardzo ją zachwalał. Warto wrócić do tego tekstu. Czasem ciekawsze niż wyrażanie konkretnego poglądu, lecz prześledzenie drogi, która nas doprowadziła do punktu, w którym pogląd uznaliśmy za swój. Gdzieś tam na początku być może było ziarno wątpliwości. A może dołączyło się do plemienia?

Kategorie:kultura, osobiste, prywatne, rozmowa, społeczeństwo

Kanadyjczycy powinni szkolić naszych policjantów

andrzej jóźwik

Posted on 20 kwietnia 2020

Zawsze uważałem Kanadyjczyków za szczególną nację. Inne panują u nich obyczaje, porządki. Warto im się przyglądać, czasem podpatrywać. Warto brać przykład. Także w czasie pandemii.

Posypały się u nas horrendalne kary za nieprzestrzeganie zasad trzymania dystansu. Kary uznaniowe, co pociągnęło za sobą ogromną frustrację i złość na policjantów. Jakże często, na zdrowy rozum, uzasadnioną. Dla odmiany w Winnipeg (Kanada), gdzie też wprowadzono restrykcje, frustracji było mało. Choć to żadne pocieszenie, warto sprawdzić, co tam się stało. Lokalne władze zorganizowały społeczne patrole, które odwiedziły 234 parków, wchodząc – jak donosi lokalna gazeta – „w 809 pozytywnych interakcji”. Udzielono 12 ostrzeżeń. Wypisano zero mandatów. Burmistrz oświadczył, że jest zadowolony z akcji, edukowanie jest ważne, więc patrole będą kontynuowane co weekend.

Oto mamy inspirację i wzorzec dla wszelkich służb.

Żeby jednak nie było, iż tylko u nas jest fatalnie, cytat z amerykańskiego magazynu Slate:

W Filadelfii policjanci wyciągnęli mężczyznę z autobusu miejskiego, ponieważ nie miał maski. Na początku tego miesiąca Intercept doniósł, że policjanci z NYPD aresztowali kobietę za zachowanie niewystarczającego dystansu, gdy spędzała czas ze swoim chłopakiem w Bedford-Stuyvesant. Za karą siedziała w celi z ponad 20 innymi osobami, zanim zwolniono ją do domu.

Zaskoczyło to mnie i zasmuciło. Wyobrażam sobie ten absurdalny chaos, emocje, a może, jak w przypadku pasażera, szarpaninę, związaną z czymś, co nie jest nawet incydentem.

Cieszą mnie natomiast dwa pomysły, o których dowiedziałem się z netu. Pierwszy jest bliski wegetariańskiej ścieżce, na którą wkroczyłem ponad 20 lat temu. To kampania Roślinniejemy. Wspólnie z Fundacją Alberta Schweitzera przeanalizowano ofertę kilkunastu krajowych sieci marketów pod kątem dostępności produktów roślinnych, a więc oferty adresowanej do wegan i wegetarian. Zmiana jest zauważalna: coraz więcej osób rezygnuje z mięsa; to nie jest wyrzeczenie, zmiana wymagającą ogromnego samozaparcia. Mamy coraz większy wybór produktów. To, coś więcej niż przejściowa moda. Jeśli zapiszecie się do newslettera kampanii Roślinniejemy, dostaniecie raport.

Drugi pomysł ma większe znaczenie niż oklaski, którymi raczono pracowników służby zdrowia. To Dawka Wsparcia – inicjatywa mająca ułatwić medykom dostęp do terapeutów, psychologów i coachów. Tak przepracowanym i narażonym na niebezpieczeństwo osobom, potrzeba czegoś więcej niż tylko maseczek, rękawiczek, kombinezonów. Im dłużej trwa pandemia, tym psychologiczna pomoc będzie bardziej potrzebna.

Mam momenty, gdy optymistycznie patrzę w przyszłość. Cieszy mnie np. poruszenie w polskiej branży IT. Kryzys to sytuacja podbramkowa, ale dla tej branży jest szczególną, niemal podręcznikową sytuacją. Na każdej konferencja i seminarium IT zwykło się bowiem perorować o innowacyjności. Agility, disruptive, resilience, mobility, user friendly – tymi sformułowaniami specjaliści posługują się równie chętnie i obficie, więc teraz jest okazja się sprawdzić. Piszę to bez ironii. Kibicuję. Np. zaplanowanemu na ostatni weekend kwietnia hackathonowi Idea hack. Pożytek z tego może wynikać powszechny. Tak było w przypadku wymyślonej od podstaw we Wrocławiu aplikacji SafeSafe, która jest dostępna w rozbudowanej i ulepszonej formule w sklepie Google Play. Stoi za nią praca, mobilizacja i pasja grupy osób, którzy w ekspresowym tempie opracowali rozwiązanie służące ocenie ryzyka zachorowania na covid-19. Zaczynali w formule pospolitego ruszenia i doszli do punktu, w którym mogą zaprezentować konkret. To najważniejsze w tak trudnych czasach, gdy trzeba sporo kombinować.

Kategorie:media, społeczeństwo, technologia, trendy, Wrocław

Prysznic #30 czyli notka z newslettera

andrzej jóźwik

Posted on 20 kwietnia 2020

Porcja zaskoczeń, inspiracji, pomysłów. Tym razem dla urzędników i siedzących za długo przy komputerze.

Pisanie newslettera wzięło się z niechęci do Facebooka. Ona nie zmalała. Mam zastrzeżeń więcej, ale ważniejsze jest to, że miewam się bez Facebooka całkiem dobrze. Nie mam syndromu odstawienia używki. Czuję ulgę.

Czas na zmiany. Prysznic wraca do założeń, którym, patrząc wstecz, nie byłem wierny. Miało być krótko, bywało rozwlekle. Czyta go coraz więcej osób, co mnie cieszy. Chciałbym, aby z pisania wynikał pewien pożytek, coś więcej poza satysfakcją upubliczniania przemyśleń.

ZASKOCZENIE

Ogród botaniczny umiera – alarmuje Gazeta Wrocławska, powołując się na opinie Agaty Kaznowskiej, zastępcy dyrektora instytucji. Dokładniej problem ujmując, zagrożony jest drzewostan. Obniża się poziom wód gruntowych (wysycha ogrodowy staw), więc istnieje ryzyko, że za kilka lat wizytówka Wrocławia (ogród istnieje od 1811 r.) przestanie istnieć w dotychczasowym kształcie.

Fot. Tomasz Hołod / Polska Press

Dowiaduję się o problemie z prasy i jest to dla mnie o tyle zaskoczenie, że wolałbym poznać program zaradczy – jak ogród ratować – przedstawiony na konferencji prasowej. Na razie jesteśmy na etapie ustalania, kto zawinił. Strony odbijają piłeczkę. A przecież we Wrocław nie dupną nagle meteoryt. Z doświadczenia wiem, że jak temat trafia do mediów, to często dlatego, że jest za późno lub zawiodły inne działania. Mamy więc w tym przypadku alarm i bezradność. Co dalej? Jeśli urząd miejski opracował plan przeciwdziałania skutkom suszy i dbania retencję krajobrazową, to powinien mieć problem ogrodu botanicznego „ogarnięty” i taką wiedzą publicznie się podzielić. Nie ważne, do kogo ogród należy i kto za niego odpowiada. Najważniejsze jest powszechne mniemanie, że jest to miejsce ukochane przez wrocławian.

Kończąc ten wątek: Polska zatrzymuje, i przechowuje, ledwie 4-6 procent wody spływającej do Bałtyku. To skandal i zła prognoza na przyszłość. Mamy suszę od paru lat i będzie jeszcze gorzej. Klimat się destabilizuje i staje nieprzewidywalny. Organizacje zajmujące się przyrodą oraz miejscy aktywiści mają pole do działania. Oby tylko nie ulec przeświadczeniu, że jest za późno.

INSPIRACJE

Zdjęcie, zrobione w Jekaterynburga, ustawiłem jako tapetę. Służy za inspirację. Za każdym razem, odpalając laptopa czuję się zobowiązany, by go w porę wyłączyć. Noszę na ręce tracker, który wysyła wibrujące powiadomienia, gdy za długo siedzę przy kompie.

Wprowadziłem też zasadę odbierania kilka razy dziennie (korzystam z Todoista) prostych komunikatów – cytatów, życiowych zaleceń – które pomagają przefokusować uwagę. Stop, czas naładować mentalny akumulator. W pewnym zakresie odczuwam zmianę. Od paru miesięcy łatwiej się koncentruję, mniej rozpraszam. Pracuję interwałami. Potrafię się dystansować od własnych emocji. Mam większe poczucie kontroli i kontaktu z ciałem.

POMYSŁ

Żyję na Maślicach, osiedlu jakich wiele. Wiąże się z tym banalna propozycja dla włodarzy dowolnej gminy. Niech umieszczają miejskie dokumenty, biuletyny i publikacje w gminnych bibliotekach. Z łatwiejszego dostępu do dokumentów wynika tylko pożytek. Dziś chcąc uzyskać komplet informacji na temat dowolnego osiedla i jego przyszłości, musiałbym wziąć urlop, by krążyć po departamentach. Musiałbym uzbroić się w cierpliwość, czekając na odpowiedź.

Nie ma takiego miejsca, nie ma takiego opracowania, nie ma takiej osoby, która to urzędniczo ogarnia.

Co jeszcze? Wszystkie decyzje dotyczące funkcjonowania i rozwoju danego obszaru miasta oraz urzędnicze uzasadnienia powinny być zapisane w blockchainie oraz powinny być jawne na każdym etapie. Utnie to spekulacje o uznaniowości, wymusi transparentność, usprawni działanie urzędu i poprawi jakość konsultacji.

Gdyby stosunki między deweloperem, urzędem miejskim i mieszkańcami osiedla bazowały na spotkaniach – ujętych w harmonogram – uniknięto by nieporozumień i przestrzennego bajzlu. A tak deweloper ma poczucie, że buduje w próżni, mieszkańcy się frustrują, a urząd odpiera krytykę. Podobno “prysznic” czytają także urzędnicy.

Pozdrawiam,

Andrzej

Kategorie:art, fotografia, kultura, osobiste, prywatne, społeczeństwo, Wrocław

Hubert Kostkiewicz: nigdy nie było normalnie

andrzej jóźwik

Posted on 26 marca 2020

Nigdy nie było normalnie, bo upływ czasu i perspektywa zdystansowanego obserwatora ujawnia umowność wszelkiej deklarowanej normalności. Tudzież możemy mówić o normalności, gdy wyzuto nas z tego, co w naszym mniemaniu tą normalnością było (praca, dom, zdrowie, przyjaźnie). Zatem odnosimy się w czasie przeszłym.

To niektóre wątki rozmowy z Hubertem Kostkiewiczem, muzykiem, animatorem kultury i jedną z głównym postaci fenomenu jakim był i jest Centrum Reanimacji Kultury. W naszej rozmowie na użytek cyklu „Ciekawi ludzie, w ciekawych czasach”, są też wątki inne. Trochę powrotu do źródeł i biograficznych wspominek. Stanowią odniesienia do tego, co Hubert robi obecnie, bo przecież gra w wrocławskich The Kurws i gra solo, peregrynując obszar wolnej improwizacji, także w różnych kolaboracjach. Również międzynarodowych. Ważna dla mnie rozmowa. Żyjemy w jednym mieście, lecz na czas pandemii. ratowaliśmy się skype’em.

Kategorie:art, kultura, miasto, muzyka, osobiste, prywatne, underground, Wrocław

Reanimuję Miejskie Potyczki

andrzej jóźwik

Posted on 24 marca 2020

Czas pewien temu prowadziłem cykl audio, które niechętnie określam mianem podcastów, bo brzmi ono dla mnie obco. Jestem tradycjonalistą. Są nagrania, są audycje, są dźwięki i jest radio.

Wracam do tego cyklu, który dotyczył napięć w miejskiej przestrzeni i jakości życia, przymuszony przez poczucie, że mamy do czynienia z panoszącą się w tej przestrzeni pandemią, która wymusza reakcję.
Chcę nagrywać wywiady w tym nowym i trudnym kontekście. Poniżej pierwszy z nich. Kolejne w drodze. Za parę dni.

Miejskie Potyczki: Aplikacja na czas pandemii #Spreaker.

Kategorie:kultura, media, miasto, Wrocław

Patotreści, wredny Avast i strategia Patryka Vegi

andrzej jóźwik

Posted on 1 lutego 2020

Ktoś kumaty powinien uruchomić edukacyjny youtube’owy kanał dla nastolatków o patotreściach i patostreamerach, czyli powinien zejść do piekła i śpieszyć na ratunek dzieciakom. Zapoznajcie się z raportem Fundacji Dajemy Dzieciom Siłę i Rzecznika Praw Obywatelskich. To ciekawa lektura.

Brakiem wiedzy na temat patogwiazdorów popisali się samorządowi urzędnicy. Ktoś w Białymstoku zlecił Kruszwilowi (znany i kontrowersyjny youtuber) udział w filmie promującym Podlasie. Po napisach początkowych mamy zbliżenie na krocze i polemikę na temat penisa. Krótki popis pato-sprawności.

Patotreści nie są lustrem, w którym odbija się rzeczywistość. One rzeczywistość kreują. Rywalizujący o uznanie twórcy przekraczają granic (stąd tzw. drunkstreamy). Stawką jest ekspozycja w necie. Patotreści to specyficzny kod językowy i radykalne zachowania, rzutujące na relację rówieśnicze. Nie bagatelizujmy zjawiska.

INSPIRACJE

Obawiam się, że Patryk Vega właśnie kręci film o koronawirusie. Ma wyczucie czasu i nosa do interesów. Zatrudnia osoby, które analizują ruch w necie, robią sondaże. Na tej podstawie podejmuje decyzję dotyczące produkcji filmów. Strategia i pracowitość budzą uznanie, efekt finalny mniej.

O koronawirusie jest wszędzie. Pewnie także na “pudelku”. Ograniczę się do instruktarzu dotyczącego wyboru maski. Jest zabawny.

Gdybym miał dojście do ministerstwa zdrowia, zasugerowałbym im założenie konta na instagramie. Ma większą siłę rażenia niż plakaty w przychodniach.

ZASKOCZENIE

Byłem użytkownikiem Avasta przez kilka lat. To czeski antywirus, który okazał się być raczej spyware. Program zbierał od użytkowników dane o zachowaniach w sieci, anonimizował je w chmurze, a następnie, poprzez zależny od Avasta Jumpshot, sprzedawał klientom, wśród których byli handlowi giganci. Np. Microsoft. Avast zbijał kasę i nie ma w tym nic dziwnego poza tym, że zarabiał extra, robiąc swoich małych indywidualnych klientów w ch… To tak jakby handlować drzwiami antywłamaniowymi, a potem wystawiać oddzielnie na sprzedaż klucze.

Sęk w tym, że w zasadzie nasza online’wa aktywności unieważnia naszą prywatność. Czyni ją fikcją. Guardian pisał o dokonaniach niemieckich naukowców – wyłowili z anonimowej historii wyszukiwań (obejmującej 3 mln osób) konkretnych polityków. Poznali ich preferencje seksualne oraz stan zdrowia. Teraz inni naukowcy, ze Stanów, twierdzą że opracowali model, który pozwala zidentyfikować 99.98% Amerykanów w oparciu o 15 cech demograficznych. Brokerzy firm ubezpieczeniowych, potencjalni pracodawcy, spece od kredytów zacierają ręce.

Miłego surfowania w necie,

Andrzej

***

Tekst pierwotnie ukazał się w newsletterze Prysznic pod koniec stycznia

Kategorie:kultura, media, osobiste, polityka

OSOBNO

zapiski na ekranie

Halo, tu internetowe radio

andrzej jóźwik

Posted on 16 Maj 2020

Przede wszystkim chrońmy artystę przed samym sobą

andrzej jóźwik

Posted on 15 Maj 2020

Oświecony jak Edyta Górniak u Roli

andrzej jóźwik

Posted on 9 Maj 2020

Dżungla: odebrała apetyt i trochę zmieniła świat na lepsze

andrzej jóźwik

Posted on 2 Maj 2020

Mam poglądy i nie zawaham się ich użyć

andrzej jóźwik

Posted on 22 kwietnia 2020

Kanadyjczycy powinni szkolić naszych policjantów

andrzej jóźwik

Posted on 20 kwietnia 2020

Prysznic #30 czyli notka z newslettera

andrzej jóźwik

Posted on 20 kwietnia 2020

Hubert Kostkiewicz: nigdy nie było normalnie

andrzej jóźwik

Posted on 26 marca 2020

Reanimuję Miejskie Potyczki

andrzej jóźwik

Posted on 24 marca 2020

Patotreści, wredny Avast i strategia Patryka Vegi

andrzej jóźwik

Posted on 1 lutego 2020